Meeldauw en valse meeldauw op druiven in de wijngaard

Meeldauw (ook wel echte meeldauw genoemd) en valse meeldauw op druiven, dé schrik van heel veel wijnbouwers. In dit artikel leer ik de schimmelziektes kennen, herkennen, voorkomen en bestrijden. Ik hoop dat je na het lezen van dit artikel over de strategie en wapens beschikt om jouw wijngaard vrij te houden van een hoge infectie van (valse) meeldauw.

Gezonde, rijpe en intacte druiven kunnen oogsten in het najaar is zo belangrijk om een mooie, smaakvolle wijn te maken. Ongezonde, beschadigde en onrijpe druiven zijn een hel om te vinifiëren. Met de informatie tips en mijn preventieplan uit dit artikel zou je meeldauw de baas moeten kunnen. Ik wens je heel vee succes.

Wat is (valse) meeldauw ?

Het zijn beide schimmels dat is duidelijk.  Maar ze zien er anders uit en groeien in verschillende omstandigheden.

Het belangrijkste verschil tussen echte meeldauw en valse meeldauw is dat echte meeldauw er op de bladeren uitziet als gemorst poeder, terwijl valse meeldauw de bladeren doet hangen en gele en bruine olie-achtige vlekken doet ontstaan. Bovendien komen de sporen van echte meeldauw aan beide kanten van de bladeren voor. Maar de sporen van valse meeldauw zitten enkel aan de onderkant van het blad. Bovendien produceert echte meeldauw een dik web van witte sporen die de bladeren, stengels en scheuten bedekken, terwijl bij valse meeldauw de sporen verschijnen als een grijs of wit donzig laagje aan de onderkant van de bladeren.

Kortom, echte meeldauw (Uncinula necator) en valse meeldauw (Peronospora viticola) zijn twee soorten schimmelinfecties bij planten. In het algemeen is echte meeldauw een ascomyceteschimmel (familie zakjeszwammen), terwijl valse meeldauw een oomyceteschimmel (een waterschimmel) is. Het zijn dus twee verschillende soorten schimmels die een plan van aanpak vergen in de wijngaard. In mijn preventieplan bestrijd ik het jaar door beide schimmelziektes.

Echte meeldauw – wanneer komt de schimmel voor ? 

Elk jaar slaat echte meeldauw toe in onze wijngaarden, maar ook op komkommerplanten, sla, courgetten, notenbomen en tientallen andere gewassen. De schimmel overwintert in de wijngaard in het oude hout. Je ziet aan het gele of zwarte vlekjes op het hout van het jaar ervoor. Daarom wordt in het najaar, na de oogst nog een behandeling met een fungicide aangeraden in de wijngaard (mijn samenstelling vind je later in dit artikel). Je wint voor het volgende seizoen begint één punt in je strijd tegen de schimmel maar de wedstrijd is nog verre van gewonnen.

Meeldauw gedijt heel goed in warme en droge omstandigheden. Ondanks dat de schimmel het woord ‘dauw’ in zijn naam heeft, houdt hij van droogte. Dan kan hij zich goed verspreiden door je wijngaard. Eens het vochtig wordt komt dan de witte poederachtige laag op je bladeren en ook op de bessen van je wijnstok. Tussen de 15 en 27 graden amuseert de plaaggeest zich te pletter. De witte schijn op je bladeren voorkomt fotosynthese en de witte schijn op je bessen beschadigt de celstructuur van je bessen met alle gevolgen van dien bij het rijp worden. Bessen kunnen openbarsten, wespen aantrekken en ongewenste bacteriën een thuis geven.

Valse meeldauw – wanneer komt de schimmel voor ?

Valse meeldauw wordt veroorzaakt door de schimmel Plasmopara viticola. Het is een helaas veel voorkomende en destructieve ziekte in wijngaarden. Valse meeldauw verschijnt in je wijngaard bij bepaalde omgevingsfactoren. Warmte, een hoge luchtvochtigheid, veel regen of een combinatie ervan zijn echte aanstokers voor valse meeldauw. De ziekte komt het meest voor in de lente en vroege zomer, dan zijn de omstandigheden voor deze schimmel ideaal. De ziekte produceert sporen die verspreid worden door wind en regen. Die sporen kunnen de bladeren, scheuten en trossen van onze teerbeminde druiven infecteren.

Hoe kun je Valse meeldauw herkennen ?

Wat zijn nu de symptomen van mildiou of downey mildew :

• Bladvlekken: De eerste tekenen verschijnen vaak als kleine, gele of lichtgroene vlekken op de bovenzijde van de bladeren. Het ziet er een beetje uit als olievlekken
• Onderzijde van het blad: Als je het blad omdraait en naar de onderzijde kijkt, kun je een witte tot lichtpaarse schimmelpluis zien. Deze pluis bevat sporen van de schimmel.
• Bladmisvorming: Naarmate de infectie vordert, kunnen de bladeren misvormen en krullen. Ze kunnen ook voortijdig vergelen en afvallen.
• Trossen: De schimmel kan ook trossen aantasten. Hier kunnen bruine vlekken en pluis verschijnen, de druiven zelf kunnen misvormd raken.
• Jonge scheuten: Nieuwe scheuten, ook vaak de nieuwe okselscheuten en jonge bladeren kunnen ook vatbaar zijn voor infectie. Ze vertonen vergelijkbare symptomen, waaronder vlekken, pluis en misvormingen.

De symptomen kunnen variëren afhankelijk van de druivensoort, de ernst van de infectie en de omgevingsomstandigheden. Het is belangrijk om regelmatig de wijngaard te inspecteren en bij de eerste tekenen van valse meeldauw passende maatregelen te nemen, zoals het toepassen van fungiciden en het nemen van culturele maatregelen om de verspreiding van de schimmel te beperken.

Algemene strategieën tegen meeldauw (zowel valse als echte meeldauw)

Er zijn een aantal strategieën tijdens maar vooral voor je een wijngaard aanlegt die je kunnen helpen in de strijd tegen meeldauw. Ik som ze even op :

De ligging van je wijngaard

Kies een perceel met een goede ‘airflow’ of luchtcirculatie. In een stedelijke omgeving is het vaak warmer en minder winderig dan buiten de stad. Een wijngaard heeft ook een goede afwatering nodig. Drassige stukken grond waar het water vaak blijft staan na regenval (in de winter zie je dat wel vaker) , zijn minder geschikt voor wijnbouw.

Percelen die afhellen hebben meestal een goede waterhuishouding voor wijndruiven. Als je perceel dan nog eens afhelt richting het Noorden, dus opklimt naar het Zuiden, kom je aardig in de buurt van een perfect perceel. Uiteraard moet een bodemanalyse uitwijzen of je grond meteen geschikt is, moet bijgestuurd worden of totaal niet geschikt is.

Kies voor schimmelresistente rassen of PIWI’s

Er zijn voor- en tegenstanders van de rassen die niet 100% vitis vinifera (wijndruif) zijn. Ikzelf blijf neutraal. Ik erken de schimmelresistentie van PIWI’s om de simpele reden dat in mijn wijngaard 2 rassen staan die 100% vitis vinifera zijn (Chardonnay en Pinot noir) en 2 rassen die kruisingen zijn met andere vitis families (Johanniter en Regent). Mijn Chardonnay en Pinot noir hebben elk jaar last van schimmelziektes, mijn resistente rassen niet.

Ik hoop dat het zo blijft, ik daar vertrouwen in. Het kan ook wishful thinking zijn maar het feit dat resistentie tegen meeldauw genetisch bepaald is, verwacht ik niet meteen een wijziging in DNA op korte termijn. Of de schimmels zich gaan aanpassen ? Dat kan. Maar de ‘Concorde’ druif (vitis labrusca), heel bekend in Noord-Amerika, is al altijd resistent tegen meeldauw en blijft dat ook. Ook in Amerika muteert de meeldauw schimmel maar de Concorde druif (vitis Labrusca) blijft meeldauw vrij. Akkoord, de wijn van de Concorde druif is niet te zuipen maar die druif wordt ook niet commercieel verbouwd voor wijn in Europa, een mogelijke uitzondering niet uitgesloten.

Niet alle Piwi’s zijn even resistent

De PIWI’s zijn dus in de meeste gevallen kruisingen van vitis vinifera, vitis labrusca, vitis amurensis, vitis riparia, vitis rupestris, … Vooral de klonen met vitis labrusca (bijvoorbeeld Pinotin) zijn resistenter (lees niet 100% resistent) dan klonen met bijvoorbeeld vitis amurensis (zoals Rondo) bijvoorbeeld. Kies dus wijs je druivenrassen. Niet alle vitis vinifera variëteiten zijn zeer gevoelig aan schimmel, niet alle PIWI’s zijn resistent. Via het contactformulier op deze site help ik je graag bij jouw keuze.

Hier zie je bij de pluk een volledig ontbladerde troszone

Snoeien en selecteren om je wijngaard luchtig te houden

Druivelaars zijn ‘groeiers’. Niet snoeien is geen optie. Het begint tijdens de winter waarbij we de zachte snoei doen. Ikzelf gebruik de Guyot methode waarbij ik de Simonit-methode gebruik. Geen nood als je het nu hoort donderen in Keulen. Ik leg het later wel uit.

Na de zachte snoei gaan we in het voorjaar (eind april/ begin mei) scheuten selecteren. Ogen waar twee scheuten uitlopen worden aangepakt. De zwakste scheut wordt verwijderd. Dit komt niet alleen de luchtigheid van je loofwand ten goede maar zorgt ook voor minder fruit. Teveel fruit is moeilijker af te rijpen, zeker als het weer niet meezit.

Eind juni als de uitlopers bovenaan de hoogste draad zitten (bij mij op 2 meter, bij PIWI’s kan dat ook lager tot 1,5 meter), top je best de uitlopers af. Je zorgt dan ook dat de takken die 40-50 cm uit de rij komen gesnoeid worden.

Een laatste actie die ik doe is dat ik op de (noord)oostkant van de wijngaard de troszone volledig of gedeeltelijk ontblader. Zo kan er lucht door de troszone en droogt alles goed uit in de ochtend of na een regenbui. Wanneer de druiven afrijpen kun je ook de (zuid)westkant ontbladeren maar dat is dan meer om je fruit optimaal af te rijpen. Let wel dat je pas de (zuid)west ontbladert als het risico op hittegolven voorbij is. Zonnebrand kan nefast zijn voor een gezonde oogst.

Hou je wijngaard en de weersvoorspellingen nauw in de gaten

Tussen april en tot wanneer de laatste druif mijn wijngaard verlaten heeft, heb ik constant mijn twee voelsprieten op mijn hoofd staan. Hoe ziet mijn wijngaard er uit en wat zijn de weersvoorspellingen voor de komende tijd. Er bestaan weerstations die in verbinding staan met diensten die je waarschuwen voor meeldauw en valse meeldauw. Maar met mijn budget en omvang van wijngaard is dat moeilijk betaalbaar. Ik heb wel een betaalbaar weerstation die me kostbare informatie geeft over mijn wijngaard. Het geeft me de neerslag die gevallen is, de algemene luchtvochtigheid, de temperaturen en de windsterkte. Later leg ik je uit waarom ik deze parameters ik in de gaten hou.

Het is belangrijk in je strijd tegen schimmels om te kijken naar je planten. Ik kijk naar het blad en naar de trossen als die er al zijn. Controleer de bovenkant op witte poederachtige schimmel (echte meeldauw). Olievlekken op het blad en/of witte pluis onderaan het blad wijzen dan weer op een aantasting door valse meeldauw. Sommige symptomen (onschuldige zuigsporen van insecten) kunnen je doen twijfelen of je wijngaard ‘under attack’ is. Als je twijfelt of je wilt preventief weten of er sporen op je blad zitten, dan kun je een eenvoudig testje doen.

• Stop een paar bladeren in een doorzichtig zakje (diepvrieszakje)
• Leg dit zakje op kamertemperatuur op een donkere plek (in een kast in de woonkamer bijvoorbeeld)
• Wacht drie dagen en kijk dan naar de bladeren. Heb je geen symptomen van (echte) meeldauw dan ben je hoogstwaarschijnlijk safe

Je kunt een fungicide gebruiken in je wijngaard

Op kritieke punten moet je een fungicide toepassen. Rauwe melk, aftreksel van sojabonen, spuitzwavel, koper, Luna Experience (Bayer), … zijn enkele voorbeelden. Ze werken allemaal tegen schimmels, de ene al wat sterker als de andere. Het is belangrijk dat we een verschil maken in contact fungiciden en systemische fungiciden. Volg in ieder geval de gebruiksaanwijzingen van de fabrikant.

Contactfungiciden zijn zoals het wordt het zegt. Ze hebben hun werking in contact met het blad van je wijnstok en zijn zelfs het meest effectief als ze onderaan het blad gespoten worden. Het is daarom belangrijk dat je goed alle bladeren bereikt met je schimmel-bestrijdingsmiddel. Deze contactmiddelen zijn minder efficiënt maar vrij te krijgen en je mag ze vaak inzetten. Ze werken ook prima preventief. Je kunt meestal wel niet curatief (genezend) mee behandelen. De wachttijd tussen behandeling en verwerking en/of consumptie van het fruit is vrij kort.

Systemische middelen zijn producten die meestal via het blad opgenomen worden door de plant en via de sapstromen verder getransporteerd worden over de plant en daar hun werk doen. Systemische middelen zijn meestal van synthetische, chemische aard en worden geproduceerd door Bayer, BASF, … om twee bekende bedrijven te noemen. Deze middelen zijn heel efficiënt maar moeten heel juist toegepast worden om geen gevaar te vormen voor de wijnboer zelf en de persoon die de uiteindelijke wijn nuttigt. Sommige producten hebben ook een helende werking wanneer de schimmelinfectie nog niet té ver gevorderd is. Systemische middelen hebben vaak een langere wachttijd omdat ze langer in de plant aanwezig blijven.

Kiezen voor een natuurlijke wijngaard helpt maar het vraagt geduld en toewijding

Een wijngaard in harmonie met de natuur, met een biologisch evenwicht en met biodiversiteit kan een goede strategie vormen tegen alle ziektes in de wijngaard. Een natuurwijngaard is een wijngaard waar niks toegevoegd wordt in de wijngaard maar ook niets verdwijnt uit de wijngaard. Enkel het sap van de druiven, dat uiteindelijk uit de regen of het bodemwater komt, verdwijnt uit de wijngaard. Zelfs de persresten van de druiven komen terug naar de wijngaard.

In een natuurwijngaard leeft ieder organisme in evenwicht met elkaar. Ondergronds ontstaat er een netwerk aan schimmels en bacteriën die stoffen uitwisselen waardoor planten sterker worden en dus ook resistenter. In tegenstelling tot wat we allemaal willen ontstaat een natuurwijngaard traag. De monocultuur die een wijngaard is, wordt traag opgebouwd in een evenwicht met de bestaande fauna en flora.

Een natuurwijngaard is een heel interessant onderwerp apart, lees er zeker meer over als je er meer wil over weten. Wie weet verdiep ik er me ooit zelf nog eens in en schrijf ik er een uitgebreid artikel over.

Welke wijnstijl wil je maken ?

Kies je voor een wijnstijl waarbij de oogst vroeger valt, bijvoorbeeld schuimwijn, witte wijn of rosé … dan kan dit je strijd met maaldauw ook verlichten. Hoe minder lang je druiven aan de plant hangen, hoe minder lang je druiven ten prooi kunnen vallen aan meeldauw.

Maar wat moet ik nu concreet doen in mijn wijngaard tegen (valse) meeldauw? Wel ik zal je mijn recept verklappen in onderstaand hoofdstuk :

Dit zijn foto’s van mijn eerste behandeling in 2023. Ik gebruikte uiteraard de 10-10-10 regel (zie verder in dit artikel).

Wat doe je concreet tegen meeldauw of beter nog, hoe kun je voorkomen

Een totaaloplossing tegen oidiüm zit niet in een flesje, de oplossing is een proces waarin alert zijn en de juiste keuzes maken van cruciaal belang zijn. Ik wil je meteen vertellen dat het voorkomen van echte meeldauw (oidiüm in het Frans en powdery mildew in het Engels) gemakkelijker is dan genezen.  Per seizoen probeer ik de aandachtspunten in kaart te brengen. Ik ga zowel echte als valse meeldauw meenemen in mijn actieplan.

De herfst – na de oogst een nabehandeling

Zoals ik hoger in dit artikel al schreef … kun je om de slapende schimmelsporen een hak te zetten nog een nabehandeling in de wijngaard doen met een fungicide. Met een contactfungicide kun je je moment ruim kiezen. Voor half november laat ons zeggen. Met een systemisch middel heb je nog een groene loofwand nodig. Zoniet kan de fungicide bijna niet opgenomen worden. Ik doe de nabehandeling met spuitzwavel. Vergeet dit niet in alle drukte van de oogstverwerking en opvoeding van je druiven/wijn.

De winter – het enige seizoen dat je vrijgesteld bent

Tijdens de winter slaapt de wijngaard, laat hem maar met rust. Op gebied van schimmelbestrijding dan toch. Er zijn wijnbouwers die in de winter nog wat mulch of compost in de zwartstroken aanbrengen. Maar wat schimmelwering- of bestrijding betreft is het voor de wijnbouwer grote vakantie. Maar de lente komt er snel aan ..

De lente – de natuur ontwaakt, ook de schimmels

Kies je wapens in de strijd

Wat kun je gebruiken tegen meeldauw? Dat hangt voor een groot stuk af van de strategische keuzes die jij gemaakt hebt vóór je je wijngaard aanplantte. Ik vertelde er al eerder over de ligging van je wijngard, de keuze van je rassen, de keuze voor een biodiverse gebalanceerde natuurlijke wijngaard, je keuze voor biologische producten of syntethische producten, je snoeiwijze, …

De 100% natuurlijke benadering – niet voor iedereen mogelijk

Ik ken een wijnbouwer met een natuurlijke wijngaard, die piwi rassen en vitis vinifera rassen combineert in de wijngaard, die een volledige biologische natuurwijn maakt en hij behandelt zijn wijnstokken enkel met rauwe melk. 4% rauwe melk, de rest water. Met 100 liter sproeivloeistof behandelt hij 2000 planten.

Maar de meeste wijngaarden overleven niet op rauwe melk. Enkel doordat het biodiverse ecosysteem in een langzaam opgebouwde natuurlijke wijngaard in evenwicht is, slaagt deze wijnbouwer er in om zijn wijngaard met rauwe melk te beschermen tegen alle ziektes.

De ‘conventionele’ strijd

Preventief werken in de wijngaard met de klassiekers zwavel, koper en bicarbonaat

Er zijn drie belangrijke preventieve producten in de strijd tegen echte meeldauw en valse meeldauw. Dat zijn zwavel en koper. Beide contactmiddelen en vrij te verkrijgen in de handel.

• Zwavel
  • Wordt opgelost in water en wordt in en beschermende laag aangebracht op de plant, zowel de bladeren als de druiven.
  • Deze laag is een spelbreker in de levenscyclus van schimmels en voorkomt dat schimmelsporen kunnen kiemen en zich verder ontwikkelen.
  • Daarnaast heeft zwavel een tweede functie. Zwavel remt enzymen af de nodig zijn voor de groei en ontwikkeling van schimmels. Hierdoor kan zwavel de schimmel afremmen.
• Koper
  • Heeft een brede werking als contactfungicide
  • Koper remt ook enzymen af die betrokken zijn bij de productie van energie die nodig is voor de vorming van de celwand van schimmels, waaronder meeldauw en valse meeldauw.
  • Koper heeft ook eren toxisch effect op de sporen van schimmels. Ook door koper wordt de kieming en de verspreiding van schimmels een hak gezet.
• Kaliumbicarbonaat of natriumbicarbonaat
  • In de volksmond worden deze middelen wel eens bakpoeder of baking soda genoemd. Zoals de naam het zegt bevatten beide producten koolstof maar ook zuurstof en waterstof. Het ene product bevat ook kalium en het andere natrium. Kaliumbicarbonaat is moeilijker te krijgen als hobbywijnbouwer, natriumbicarbonaat vind je gewoon in de supermarkt. Kalium kan een effect hebben op de zuren in je druiven en uiteindelijke wijn (minder zuren), natrium kan bij overmatig gebruik minder gunstig zijn voor je bodemstructuur. Aan jou de keuze.

Een spuitschema is strikt noodzakelijk, behandelen als de infectie zichtbaar is, is te laat

Zwavel, koper en bicarbonaat zijn preventieve middelen en moeten in een nauwgezet spuitschema toegepast worden om effectief te zijn (zie verder in dit artikel). Je kunt niet starten met zwavel- en koperbehandelingen in de wijngaard als je bladeren er uitzien als wit karton (echte meeldauw) en de pluis al in dikke lagen op de onderkant van je blad staat (valse meeldauw). Deze middelen werken ook preventief tegen botrytis of grijsrot.

Let wel : een beetje (valse) meeldauw is in iedere wijngaard aanwezig. Raak niet in paniek bij enkele symptomen, zeker later in het seizoen. Zolang het grote deel van je wijnstokken niet aangetast is of wanneer van één plant voldoende groen, gezond blad (meer dan 80% van je loofwand) heeft en ook de bessen ook grotendeels intact zijn, kun je verdergaan met je preventieve strategie.

Ik spuit zoveel mogelijk onderaan het blad, ook de bovenkant wordt geraakt uiteraard

Curatief behandelen met synthetische, vaak systemische middelen

Als hobbywijnbouwer ben je beperkt tot de preventieve aanpak. Heb je vroeg op het jaar (mei, juni, juli, … ) al een heel hoge schimmeldruk, dan moet je enerzijds op zoek naar de reden dat je behandelingsschema niet gewerkt heeft. Anderzijds moet je een manier vinden om je wijngaard te redden. Je kunt er ook voor kiezen om dat jaar geen druiven te oogsten en je plan van aanpak te evalueren en bijsturen naar het volgende jaar. Wijnbouwweetjes heeft een licentie om fytoproducten te verkopen aan mensen die daarvoor gecertificeerd zijn, wijnbouwers die een fyto-licentie hebben. Wijnbouwweetjes heeft ook een licentie om fytoproducten toe te passen bij mensen die niet in het bezit zijn van een fyto licentie. Zit je echt in de problemen, contacteer ons dan. Door tijd en afstand kunnen we niet iedereen altijd helpen, maar we doen ons best.

Syntethische of chemische fungiciden om meeldauw en valse meeldauw te bestrijden komen in heel veel vormen en samenstellingen en door veel producenten. Zoals eerder gezegd hebben ze vaker een systemische werking en gaan ze in de sapstromen van de plant opgenomen worden om daar hun werking uit te voeren. Daarom werken deze middelen vaak effectiever en ook langer dan zwavel, koper en bicarbonaat. Deze middelen hebben ook wel wat nadelen. Ze kunnen ook nuttige organismen doden die goed zijn voor je planten en ecosysteem en ze hebben ook een wachttijd tussen het moment van behandeling en oogst(verwerking) van je druiven. Een middel met een wachttijd van 28 dagen, mag je 10 dagen voor de verwachte oogst niet meer gaan toepassen.

Wanneer starten we ons preventieplan ?

Wanneer start je nu met je wijngaard preventief te beschermen tegen meeldauw. Wel, er zijn 3 indicaties dat je mag starten. Als aan 2 van de 3 voorwaarden voldaan is vul ik vaak voor de eerste keer mijn rugsproeier.

• Wanneer de gemiddelde dagtemperaturen rond de 10°C stijgen.
• Als er 10 blaadjes aan je uitlopers staan (inclusief samengevouwen blaadjes)
• Het ogenblik dat er 10 mm regen per m² gevallen is  

Dat cijfer 10 is dus heel belangrijk. Gemiddelde dagtemperaturen die bereken je door de nacht temperatuur en de dagtemperatuur bij elkaar op te tellen. Bijvoorbeeld 15°C overdag en 5°C ‘s nacht is een indicatie dat jouw missie gaat starten. 10 blaadjes kun je tellen, let wel ook samengevouwen blaadjes tellen mee. Als de scheuten +/- 15 cm of meer uitgelopen zijn zal je er niet ver naast zijn. Op mijn weerstation met onder andere pluviometer kijk ik dus naar de min max temperaturen maar dus ook naar het aantal mm regen dat er valt. In de praktijk valt de eerste behandeling vaak eind oktober.

Wat is mijn samenstelling van mijn sproeibeurten op welk moment ?

Persoonlijk gebruik ik altijd zwavel of bicarbonaat. Nooit beide, altijd één van de twee. Meestal gebruik ik van het begin van het seizoen tot aan de verkleuring van de druiven (véraison) zwavel. Na de véraison, gebruik ik natriumbicarbonaat. Dit om zwavel in mijn sap/most te krijgen die de vergisting kan belemmeren. Koper gebruik ik eigenlijk standaard altijd. Misschien dat je het, wanneer er minder druk is van valse meeldauw, niet altijd moet meegeven maar ik neem niet graag het risico dat er valse meeldauw ontstaat.

Hoe vaak behandel ik tegen ( valse) meeldauw ?

Vanaf het 10-10-10 startschot behandel ik preventief telkens er 15mm regen gevallen is of tot en met eind juni minimum om de 3 weken. Ik verklaar me nader. Om de 15mm regen is logisch de contact fungiciden spoelen van je blad dus moet je opnieuw een laag aanbrengen. !! Spuit zoveel mogelijk op de onderkant van het blad!!

Maar als het niet regent, behandel ik toch om de 21 dagen tot en met eind juni. Dat zijn ongeveer 3 behandelingen. Ik doe die behandelingen omdat er in die periode een heel grote vegetatieve groei is van je plant. En een nieuw blad is een onbespoten blad die dan weer onbeschermd is. Eind juni is de sterkste vegetatieve fase voorbij en vak ik terug op mijn 15mm regenval.

Nog 2 cruciale momenten waarop je zeker best een behandeling geeft in de troszone :

Een moment dat ik altijd een sproeibeurt geef is na de floraison (bloemzetting). Tussen de floraison en de nouaison (vruchtzetting). Dan zijn de druivenbolletjes zelf enerzijds voor de eerste keer bereikbaar en anderzijds zijn ze ook onbeschermd. Dus ongeacht de 15mm regen regel en de 21 dagen regel doe ik een behandeling wanneer de blaadjes van de mini bloempjes op de toekomstige trossen afvallen. Als je even tegen de uitloper tikt en je ziet dat er blaadjes neervallen doe je op dat moment best een behandeling.

De laatste keer dat het een must is om te behandelen is bij het sluiten van de trossen tussen de vruchtzetting en de véraison. Dit is de laatste keer dat je rond de bessen een beschermlaag kunt spuiten.

In mijn spuitmix gebruik ik ook een bladvoeding Curagrow die extra magnesium uit kieseriet toevoegt. Het verlaagt ook de hygrometrie op de bespoten oppervlakten, de vochtigheid. Dit creëert een zeer ongunstige omgeving voor schimmels.

Mijn sproeimix tot en met de floraison (bloei)

Vanaf het 10-10-10 startschot tot wanneer de bloei ten einde is (waarden per 10 liter water) +/- einde mei :

• Zwavel : 60 gram (6 zakjes) Cosavet spuitzwavel (geen wachttijd)
• Koper : 40 gram (4 zakjes) Cuprex Garden (wachttijd 42 dagen)
• Curagrow : 30 ml

Na de bloei tot aan de véraison +/- augustus :

• Zwavel : 30 gram (3 zakjes) Cosavet spuitzwavel (geen wachttijd)
• Koper : 40 gram (4 zakjes) Cuprex Garden (geen wachttijd)
• Curagrow : 30 ml

Na de véraison tot aan de oogst :+/- september/oktober

• Natriumbicarbonaat : 50 gram (geen wachttijd)
• Koper : 40 gram (4 zakjes) Cuprex Garden (42 dagen wachttijd) of 20 gram BSI Ecopur koper fungicide (geen wachttijd, ideaal voor de laatste weken voor de oogst bij schimmeldruk)
• Curagrow : 30 ml

In alle samenstellingen hierboven is voldoende uitvloeier opgenomen. Die vervordert de uitvloeiing over en hechting aan het blad.

Omstandigheden combineren om spuitbeurten te groeperen

Zoals gezegd spuiten we om de 15mm regen, om de 21 dagen voor eind juni en tijdens de bloei. Je combineert het best zoveel mogelijk omstandigheden in één spuitbeurt. Heeft het einde mei 12mm geregend, was je laatste spuitbeurt 16 dagen geleden loopt de bloeifase ten einde (peddeltjes of blaadjes vallen af als je tegen de stam tikt), combineer die factoren in één spuitbeurt. Daarna wacht je weer 21 dagen of 15mm regen.

Kijk regelmatig naar je planten, volg niet blindelings het spuitschema. Doe de test met enkele bladeren in een plastic zakje (ze hoger) als je twijfelt. Stuur me gerust een foto van je bladeren of druiven. Ik help je graag verder.

Tot slot

Meeldauw en valse meeldauw in onze wijngaard kunnen serieus de pret ‘bederven’, letterlijk zelfs. Wees dus alert, hou je aan het spuitschema en panikeer niet te snel.

Ik wens je een schimmelvrije wijngaard toe.

Beste groeten, Tom